Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie

Punkt konsultacyjny dla ofiar przemocy i ich rodzin mieści się w Witnicy, przy ul. Strzeleckiej 1a.
Czynny jest we czwartki w godzinach od 16.00 do 18.00. Dyżurują w nim osoby z odpowiednimi kwalifikacjami, które udzielają profesjonalnych porad.
Z pomocy mogą skorzystać osoby dotknięte przemocą domową.

Przemoc domowa może być zarówno skutkiem, jak i przyczyną dysfunkcji w rodzinie, bez wątpienia należy zakwalifikować ją do kategorii zachowań negatywnych o dużej szkodliwości społecznej. Pod pojęciem przemocy należy rozumieć „wszelkie odmiany złego traktowania tych członków rodziny, którzy nie są w stanie skutecznie się bronić”. Terminem „przemoc w rodzinie” określa się także fizyczne, psychiczne, i seksualne maltretowanie dziecka, maltretowanie lub zaniedbywanie osób starszych, przemoc między rodzeństwem, maltretowanie rodziców przez dzieci.

Przemoc domowa:

· jest intencjonalna, tzn. jest zamierzonym działaniem człowieka lub zaniechaniem działania i ma na celu kontrolę nad ofiarą;

· jest skutkiem nierównowagi sił pomiędzy sprawcą a ofiarą przemocy;

· narusza prawa i dobra osobiste ofiary – sprawca wykorzystuje przewagę siły, narusza podstawowe prawa człowieka: prawo do nietykalności fizycznej, godności, szacunku;

· powoduje cierpienie i ból – sprawca naraża zdrowie i życie ofiary na szkody osłabiając jej zdolność do samoobrony.

Rodzaje, formy i skutki przemocy

Rodzaje przemocy	Formy przemocy	Skutki przemocy
Przemoc fizyczna – naruszenie nietykalności fizycznej. Przemoc fizyczna jest intencjonalnym zachowaniem powodującym uszkodzenie ciała lub niosącym takie ryzyko.	Szarpanie, kopanie, popychanie, obezwładnienie, duszenie, odpychanie, przytrzymywanie, policzkowanie, szczypanie, bicie otwartą ręką, pięściami, różnymi przedmiotami, przypalanie papierosem, topienie, użycie broni, pozostawienie w niebezpiecznym miejscu, nie udzielenie niezbędnej pomocy.	Bezpośrednie: uszkodzenie ciała – urazy, rany, złamania, stłuczenia, zadrapania, siniaki, poparzenia; skutki wtórne: choroby w wyniku powikłań i stresu, zespół stresu pourazowego, życie w chronicznym stresie, poczuciu zagrożenia, strachu, lęku, napady paniki, bezsenność, zaburzenia psychosomatyczne, itp.
Przemoc psychiczna – naruszenie godności osobistej. Zawiera przymus i groźby.	Wyśmiewanie opinii, poglądów, przekonań, wyznania, pochodzenia, narzucanie swojego zdania, stałe ocenianie, krytyka, wmawianie choroby psychicznej, izolowanie, kontrolowanie, ograniczanie kontaktów z innymi ludźmi, wymuszanie posłuszeństwa i podporządkowania, ograniczanie snu, pożywienia i schronienia, wyzywanie, używanie wulgarnych epitetów, poniżanie, upokarzanie, zawstydzanie, stosowanie gróźb, szantażowanie, itp.	Zniszczenie poczucia mocy sprawczej ofiary, jej poczucia własnej wartości i godności, uniemożliwienie podjęcia jakichkolwiek działań niezgodnych z zasadą posłuszeństwa, osłabienie psychicznych i fizycznych zdolności stawiania oporu oraz wyrobienie przekonania o daremności jego stawiania, odizolowanie od zewnętrznych źródeł wsparcia, całkowite uzależnienie ofiary od prześladowcy, stały strach i utrata nadziei, choroby psychosomatyczne, ciągły stres, zaburzenia snu, itp.
Przemoc seksualna – naruszenie intymności. Polega na zmuszaniu osoby do aktywności seksualnej wbrew jej woli, kontynuowaniu aktywności seksualnej, gdy osoba nie jest w pełni świadoma, bez pytania jej o zgodę lub gdy na skutek zaistniałych warunków obawia się odmówić. Przymus może polegać na bezpośrednim użyciu siły lub emocjonalnym szantażu.	Gwałt, wymuszanie pożycia seksualnego, nieakceptowanie pieszczot i praktyk seksualnych, zmuszanie do seksu z osobami trzecimi, sadyzm w pożyciu, wyśmiewanie wyglądu, ciała i krytyka zachowań seksualnych, itp.	Obrażenia fizyczne, ból i cierpienie, obniżona samoocena i poczucie własnej wartości, utrata poczucia atrakcyjności i godności, zaburzenia seksualne, oziębłość, zamknięcie się (lęk, strach, unikanie seksu), uogólniona niechęć i obawa do przedstawicieli płci sprawcy przemocy, itp.
Przemoc ekonomiczna – naruszenie własności. Przemoc ekonomiczna wiąże się z celowym niszczeniem czyjejś własności, pozbawieniem środków lub stwarzaniem warunków, w których nie są zaspokajane niezbędne dla przeżycia potrzeby.	Okradanie, zabieranie pieniędzy, nie łożenie na utrzymanie, uniemożliwianie podjęcia pracy zarobkowej, niezaspokajanie podstawowych, materialnych potrzeb rodziny, niszczenie rzeczy, dysponowanie czyjąś własnością, szantażowanie, zaciąganie długów i kredytów bez zgody współmałżonka, zmuszanie do pożyczek, zmuszanie do spłacania długów itp.	Całkowita zależność finansowa od partnera, niezaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, bieda, zniszczenie poczucia własnej godności i wartości, znalezienie się bez środków do życia.
Zaniedbanie – naruszenie obowiązku do opieki ze strony osób bliskich. Jest formą przemocy ekonomicznej.	Pozbawianie jedzenia, ubrania, schronienia, brak pomocy w chorobie, nie udzielanie pomocy uniemożliwianie korzystania z pomieszczeń niezbędnych do zaspokajania potrzeb (kuchnia, łazienka) itp.	Niezaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, choroby psychosomatyczne, a nawet śmierć.

Cykle przemocy

Dynamika związków, w których dochodzi do przemocy przebiega w pewien charakterystyczny, cykliczny sposób. Badania wykazały, że związki kobiet, które doznają przemocy ze strony partnerów przechodzą przez trzy fazy powtarzającego się cyklu: faza budowania napięcia, faza incydentów gorącej przemocy i faza miodowego miesiąca.

W pierwszej fazie cyklu (faza narastania napięcia) następuje wzrost napięcia między partnerami. Powody są najczęściej błahe, przemoc ma formę werbalną i stosunkowo łagodną. W drugiej fazie (faza ostrej przemocy) napięcie wzrasta tak, że dochodzi do ataku. W trzeciej fazie (faza miodowego miesiąca), po incydencie gorącej przemocy dochodzi do spadku napięcia, często pogodzenia, na skutek wyraźnego przez sprawcę poczucia skruchy, przeprosin i składania obietnic poprawy. Niezależnie jak postępuje partnerka, napięcie ponownie rośnie i cykl się powtarza.

Takie cykle mogą trwać wiele lat. Znajomość ich przebiegu jest niezwykle ważna dla tych, którzy pomagają ofiarom przemocy w rodzinie. Osoby krzywdzone najczęściej poszukują pomocy, kiedy wystąpi ostra przemoc (wtedy najczęściej uciekają, wzywają policję, szukają ratunku) lub tuż po akcie przemocy (zgłaszają się do placówek pomocowych, dzwonią do telefonów zaufania, przychodzą do lekarza, skarżą się sąsiadom itp.). Czasem poszukują pomocy w fazie narastania napięcia, gdy zaczynają się bać i czują, że wydarzy się coś strasznego. Natomiast najczęściej wycofują się z kontaktu z osobami pomagającymi, zmieniają zeznania, bronią i usprawiedliwiają zachowania sprawców w fazie miodowego miesiąca. Ta faza to także czas pozornego odzyskiwania przez ofiary kontroli i mocy. Ofiary w wyniku wieloletniego treningu zwykle wyczuwają zbliżające się zagrożenie, zdarza się, że w końcu wywołują awanturę, żeby „mieć to już za sobą”. To bardzo mylące zjawisko dla osób pomagających, bo łatwo wtedy powiedzieć, że sama ofiara prowokuje sprawcę, a on głęboko w to wierzy.

Bardzo ważnym zjawiskiem jest to, że przemoc w rodzinie nie ma świadków. Sprawca skutecznie potrafi odizolować ofiary od źródeł pomocy, nakłonić je do milczenia, a jeśli ktoś się dowie lub też domyśla się czegoś i zechce interweniować, może w takiej sytuacji zostać skutecznie zastraszony.

Osoby potrzebujące pomocy lub zainteresowane informacjami dotyczącymi przemocy domowej mogą skontaktować się z odpowiednią instytucją. Wykaz adresowy znajduje się poniżej.

Instytucja

Adres

Poradnictwo

Dni

Godziny

Miejsko – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej

Witnica,

ul. Kostrzyńska 9

tel. 95 751 51 83

pracownicy socjalni

pełnomocnik do spraw osób niepełnosprawnych

poniedziałki

8³⁰– 10⁰⁰

14⁰⁰– 16³⁰

wtorki – piątki

7⁰⁰– 10⁰⁰

14⁰⁰ – 15⁰⁰

Świadczenia Rodzinne

poniedziałki

wtorki - piątki

8³⁰– 16³⁰

7⁰⁰ – 15⁰⁰

Środowiskowy Dom Samopomocy

– terapia zajęciowa dla osób niepełnosprawnych

poniedziałki

wtorki - piątki

8³⁰– 16³⁰

7⁰⁰ – 15⁰⁰

Punkt konsultacyjny dla osób nadużywających alkoholu i ich rodzin

Witnica,

ul. Strzelecka 1

poradnictwo

wtorki

tel. 95 721 64 71

16⁰⁰– 18⁰⁰

Punkt konsultacyjny dla ofiar przemocy

i ich rodzin

Witnica,

ul. Strzelecka 1

poradnictwo

czwartki

tel. 95 721 64 71

16⁰⁰– 18⁰⁰

Ośrodek Terapii Uzależnień

Filia w Witnicy

Witnica,

ul. Strzelecka 1

psycholog – konsultacja

dla osób nadużywających alkoholu

poniedziałki

18⁰⁰ – 19⁰⁰

psycholog – terapia dla osób nadużywających alkoholu

poniedziałki

16⁰⁰– 18⁰⁰

„Żółty Pałacyk”

Witnica,

ul. Sikorskiego 8

psycholog

tel. 692 666 944

porady: wtorki

po uprzednim umówieniu się

15⁰⁰ – 17⁰⁰

Specjalistyczna Poradnia Rodzinna

Gorzów Wlkp.

ul. Bracka 7

Poradnictwo i terapia.

Po wcześniejszym uzgodnieniu przyjmują specjaliści z zakresu problematyki seksualnej, uzależnień oraz doradztwa zawodowego

tel.608 293 541

Ośrodek Wsparcia Rodziny

Gorzów Wlkp.

ul. Kazimierza Wielkiego 42

Poradnictwo i terapia,

terapia rodzinna i małżeńska

tel. 95 720 16 42

Rodzinny Ośrodek Diagnostyczno - Konsultacyjny

Gorzów Wlkp.

ul. Mieszka I 39

poradnictwo psychologiczne

tel. 95 722 67 94

Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna

Kostrzyn nad Odrą

Os. Leśne 5

diagnoza, terapia,
konsultacja

tel. 95 752 2638